|
||||||||
![]() |
ATATÜRK'ÜN TÜRK EKONOMİSİNDEKİ YERİ | |||||||
Ali TOPLAOĞLU | ||||||||
Atatürk Kurtuluş Savaşı'nı kazandıktan sonra askeri zaferler ekonomik zaferlerle taçlanmadığı zaman o savaş başarısız olur der.Kurtuluş Savaşı kazanılmış ama ülke çökmüş, her tarafta açlık-yoksulluk vardır.13 milyon nüfusun 9 milyonu köylerdedir.Küçük köylü tarımsal üretiminden başka üretim yoktur. Bugünkü ekonomik yapının temelleri Atatürk döneminde atılmıştır.
İlkin Lozan Antlaşmasıyla ekonominin önündeki en büyük engel kapütülasyonlar kaldırılmıştır.Daha sonra 17 şubat-4 mart 1923 İzmir İktisat Kongresi yapılmıştır.Burada önce liberal kalkınma yolu benimsenmiş,Milli Ekonomi Andı kabul edilmiştir.
Buna göre yerli sermaye ve yerli yatırımları teşvik stratejisi kabul edilmiştir.Ama yerli sermaye dev yatırımları yapmak için çok yetersizdi daha sonra 1929 Büyük Ekonomik Buhran çıkınca Atatürk liberal yöntemden vazgeçip planlı devletçilik ilkesini benimsemiştir.
Bu strateji gereği yerli sermaye ve burjuvazi oluşturmak için kamu iktisadi teşekkülleri kurulmaya başlanmıştır.
Sümerbank-Tekstil, deri, maden
Etibank-Madencilik
Türkiye İş Bankası-Finans
Ziraat Bankası-Tarım finansmanı
MTA - Maden Tetkik Arama Enstitüsü
Elektrik İşleri Etüt İdaresi.
Bu girişimlerle ağır sanayi, tekstil, madencilik,dokuma,çimento gibi alanlarda yatırım ve üretim yapıldı.Üretimi pazarlara ulaştırmak için demiryolları, karayolları,limanlar inşa edildi, bir ulusal pazar ağı geliştirildi.
Bu yapılanlarla Osmanlıdan miras kalan küçük köylü tarım ekonomisi üretimi aşılmaya çalışıldı, sanayi üretimi atılımları yapıldı.
Saf liberalizm veya saf devletçilik değil, karma ekonomik model uygulanmış, KİT'ler burjuvaziye üretim temeli sağlamıştır. Bu karma ekonomik model 1980'lere kadar uygulanmıştır.
Bugün iyi-kötü bir sanayi üretimiz varsa , müslüman-ortadoğu coğrafyasında petrol zengini ülkeler hariç, göreceli bir refahımız varsa , Pakistan-Bengladeş-Irak gibi sefil değilsek bunu Atatürk'e ve O'nun kurduğu laik-cumhuriyetci yapıya borçluyuz.
|
||||||||
Etiketler: ATATÜRK'ÜN, TÜRK, EKONOMİSİNDEKİ, YERİ, |
|
Bu modül kullanıcı tarafından yönetilir, ister kod girilir ister iframe ile içerik çekilir. Toplamda kullanıcı 5 modül ekleme hakkına sahiptir, bu modül dahil tüm sağdaki modüller manuel olarak sıralanabilir.